• ثبت نام
  • ورود به سامانه
  • English

توسعه پایدار محیط جغرافیایی

  1. صفحه اصلی
  2. تحلیل عوامل مؤثر بر آینده نگاری برنامه ریزی توسعه حمل و نقل محور در شهر تبریز

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

تحلیل عوامل مؤثر بر آینده نگاری برنامه ریزی توسعه حمل و نقل محور در شهر تبریز

    نویسندگان

    • حسین عالیباف
    • کریم حسین زاده دلیر
    • بختیار عزت پناه

    گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران

,

نوع مقاله : پژوهشی

10.48308/sdge.2023.103832
  • مشخصات مقاله
  • مراجع
  • دریافت فایل
  • ارجاع به این مقاله
  • آمار
  • هم رسانی

چکیده

پیشینه و هدف: امروزه، افزایش قابل‌توجه در استفاده از خودروهای شخصی بر حمل و نقل عمومی اثر گذاشته و یکی از برجسته‌ترین مسائل در بسیاری از شهرها است. این مساله می‌تواند منجر به پیامدهای مضر ‌محیط زیستی مانند ازدحام ترافیک، گرم شدن جهانی هوای کره زمین، تغییر آب و هوا، آلودگی محیط زیستی و مشکلات اجتماعی ـ اقتصادی شود. بنابراین می‌توان با اجرای اصول توسعه حمل و نقل محور در شهر تبریز از تبعات این معضلات جلوگیری کرد. در حقیقت با استفاده از رویکرد توسعه حمل و نقل محور می‌­توان از طریق برنامه­ریزی و ساماندهی مراکز مهم حمل و نقل عمومی، شهر تبریز را به یک مرکز توسعه تبدیل نمود. هدف این تحقیق تحلیل عوامل مؤثر بر آینده‌نگاری برنامه­ ریزی توسعۀ حمل و نقل محور شهر تبریز است.
مواد و روش ­ها: این پژوهش از نظر هدف کاربردى و از نظر روش‌شناختی توصیفی ـ تحلیلی و پیمایشی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است. برای آزمون فرضیات از مدل معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه آمارى شامل متخصصین در حوزه برنامه­ریزى راهبردى و آینده‌نگارى توسعه حمل و نقل محور شهر تبریز است. روش نمونه‌گیرى در این پژوهش، نمونه­گیرى هدفمند تصادفی است. معمولا تعداد خبرگان مابین 50ـ10 نفر انتخاب می­شوند که در این تحقیق از 20 خبره و متخصص پرسشگری انجام گرفت. برای روایی سوالات از آزمون روایی همگرا و براى بررسی پایـایی سوالات یا قابلیت اعتماد آن، از ضریب آلفاى کرونباخ، استفاده شد. تحلیل آماری داده­ها با روش معادلات ساختاری در نرم افزارهاى Smart PLS و SPSS انجام شد. شاخص­های مورد بررسی در این تحقیق شامل: تراکم، توسعه شهری، توسعه اقتصادی، ارزش املاک، محیط زیست، سلامتی شهر و شهروندان، انتخاب و نوع سفر، اثرات گلخانه­ای است.
یافته ­ها و بحث: مطابق نتایج، عدم وجود یک رویکرد برنامه‌ریزی کاربردی و کارآمد شامل طیف گسترده‌ای از مؤلفه‌های برنامه‌ریزی شهری از جمله حمل و نقل، استفاده از زمین، و زیرساخت‌ها مستلزم آن است که محققان روش‌های برنامه‌ریزی یکپارچه را توسعه دهند. یکی از این رویکردها، که می‌تواند به طور کافی به برنامه‌ریزی پراکنده مناطق شهری بپردازد، برنامه‌ریزی توسعۀ حمل و نقل محور است. تحلیل حساسیت نشان داد که تغییر وزن شاخص‌ها در دیدگاه‌های خوشبینانه، بدبینانه و متوسط تاثیر قابل ‌توجهی بر سطوح توسعۀ حمل و نقل محور ندارد. در نتیجه، سطوح توسعۀ حمل و نقل محور تعیین‌ شده، درجه بالایی از قابلیت اطمینان را در مقیاس همسایگی در شهر تبریز نشان داد. باتوجه به هدف تحقیق 3 سناریو انجام شد، باتوجه به نتایج تحقیق سناریوی اول به عنوان حمل و نقل پایدار و سبز است. سناریوی خوشبینانه­ای است که در آن بیشترین اهداف حمل و نقل پایدار تحقق یافته است. سناریوی دوم (ادامه وضع موجود و وابستگی به اتومبیل شخصی): در این سناریو، ادامه وضع موجود در شبکه حمل و نقل و مالکیت خودرو و تمایل به استفاده از خودروی شخصی بین شهروندان افزایش یافته است. سناریو سوم (هرج ومرج): سناریوی است که در آن فاصلة زیادی تا رسیدن به اهداف حمل و نقل پایدار وجود دارد.
نتیجه­ گیری: حمل ونقل درون شهری تبریز، با مشکلاتی چون ضعف حمل و نقل عمومی، افزایش مالکیت خودرو، شلوغی معابر، کاربری نامناسب زمین، عدم وجود تسهیلات جانبی و.. روبرو است. حل نشدن این مشکلات به همراه عدم قطعیت‌هایی که در آینده  ممکن است رخ دهد، می‌تواند بحران آفرین باشد و قطعا ما را از اهداف توسعه پایدار دور خواهند ساخت. برنامه‌ریزی در حوزه حمل  و نقل و رسیدن به توسعه پایدار نیازمند نگاه بلندمدت است که با عدم قطعیت همراه است، لذا نیازمند به کارگیری رویکردهایی است که توانایی مقابله با عدم قطعیت­ها را داشته باشند. عدم وجود یک رویکرد برنامه‌ریزی کاربردی و کارآمد شامل طیف گسترده‌ای از مؤلفه‌های برنامه‌ریزی شهری از جمله حمل و نقل، استفاده از زمین، و زیرساخت‌ها مستلزم آن است که محققان روش‌های برنامه‌ریزی یکپارچه را توسعه دهند.

کلیدواژه‌ها

  • آینده نگاری
  • پراکنش شهری
  • تبریز
  • توسعه حمل و نقل محور
  • کاربری مختلط

موضوعات

  • جغرافیا و برنامه ریزی شهری
  • شهرسازی
  • XML
  • اصل مقاله 1.53 M
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
مراجع
منابع
حسینزاده دلیر، ک. و آذر، ع.، 2680 . جایگاه شهرسازی جدید در توسعه پایدار شهری، مجموعه مقالات همایش محیط زیست و
.126- توسعه پایدار شهری، انتشارات دانشگاه مازندران، 282
درگاهی، م.، رضویان، م. و توکلی نیا، ج.، 2622 . بازآفرینی سکونتگاههای غیررسمی با بهرهگیری از الگوی توسعه مبتنی بر حمل
و نقل TOD .30-21 ،)1( )نمونه موردی: شهر همدان(، پژوهشهای دانش زمین، 12
https://dx.doi.org/10.52547/esrj.12.2.74.
رستگار، س.، امین زاده، ب.، نوری، ش. و امین زاده، ب.، 2623 . مدل پیشنهادی تراکم سکونت و توزیع فعالیت برای انطباق با اصول
TOD .23-18 ،)18( )مورد مطالعه: منطقه 21 شهر تهران(، مطالعات شهری، 3
https://urbstudies.uok.ac.ir/article_60897.html?lang=fa.
رسولزاده شیخ، ش.، رضا حقیقی، ف. و آزموده، م.، 2623 . ارزیابی دسترسی پیاده در کاربریهای شهری با رویکرد توسعه مبتنی
.231-202 ، بر حمل و نقل همگانی )مطالعه موردی: منطقه 3 تهران(، مدیریت شهری، 01
https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=483752.
رستگار، س.، امین زاده، ب.، نوری، ش. و امین زاده ب.، 2623 . مدل پیشنهادی تراکم سکونت و توزیع فعالیت برای انطباق با اصول
TOD .23-18 ،)18( )مورد مطالعه: منطقه 21 شهر تهران(، مطالعات شهری، 3
https://urbstudies.uok.ac.ir/article_60897.html?lang=fa.
سالکی ملکی، م.، قنبری، ا. و قاسمی خویی، م.، 2628 . ارزیابی فضایی هستههای فرعی پیشنهادی طرح جامع جدید شهر تبریز
برای تبدیل به مراکز توسعه حملونقلمحور ) TOD -16 ، (، برنامه ریزی فضایی، 60
.03 https://dx.doi.org/10.22108/sppl.2019.112511.1273.
کلانتری، م.، احدنژاد روشتی، م.، مشکینی، ا. و نوروزی، م.، 2622 . تحلیل ساختاری-کارکردی توسعه حمل و نقل محور در محدوده
.210-201 ،)68( طرح ترافیک کلانشهر تهران، برنامهریزی منطقهای، 24
http://jzpm.marvdasht.iau.ir/article_4062.html.
مفرح بناب، م.، مجنونی توتاخانه، ع.، سلیمانی، ع. و آفتاب، ا.، 2623 ، ارزیابی و تحلیل وضعیت پایداری در کلانشهرها، مطالعه
.203-204 ،)218(2( موردی: مناطق دهگانه شهر تبریز، تحقیقات جغرافیایی، 66
https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=528215.
مطیعیان، ح.، مسگری، م. و اصلانی، م.، 2628 . ارائه شاخص توسعه حمل و نقل محور در مناطق شهری از طریق آنالیزهای مکانی
.63-00 ،)2( و سیستم استنتاج فازی، مهندسی فناوری اطلاعات مکانی،
Acampa, G., Contino, F., Grasso, M. and Ticali, D., 2019. Evaluation of Infrastructure: Application of TOD to Catania Underground Metro Station. AIP Conf. Proc. 2186(1), 1-12. https://doi.org/10.1063/1.5138078.
Ali, L., Nawaz, A., Iqbal, S., Aamir Basheer, M., Hameed, J., Albasher, G., Shah, S.A.R. and Bai, Y., 2021. Dynamics of Transit Oriented Development, Role of Greenhouse Gases and Urban Environment: A Study for Management and Policy. Sustainability, 13, 1-14, 2536. https://doi.org/10.3390/su13052536.
Basheer, M.A., Boelens, L. and Bijl, R.V.D., 2020, Bus Rapid Transit System: A Study of Sustainable Land-Use Transformation, Urban Density and Economic Impacts. Sustainability, 12, 1-22, 3376.
https://doi.org/10.3390/su12083376.
Boarnet, M.G. and Crane, R., 1998. Public finance and transit-oriented planning: new evidence from southern California. J. Plan. Educ. Res. 17(3), 206-219. https://doi.org/10.1177%2F0739456X9801700302.
Carlton, I., 2019. Transit Planners’ Transit-Oriented Development-Related Practices and Theories, Journal of Planning Education and Research, 39(4), 508-519.
https://doi.org/10.1177%2F0739456X19878867
Cervero, R., Ferrell, C. and Murphy, S., 2002. Transit-oriented development and joint development in the United States: A literature review. Sponsored by the Federal Transit Administration, 52, 1-144.
Chan, N.W., Nakamura, A., Imura, H. and Ao, M., 2016. Transit Oriented Development. In Sustainable Urban Development; Water Watch Penang & Yokohama City University: Yokohama, Japan, 177-183.
Gaputra, A.D., Widiastuti, I. and Dwi Estika, N., 2020. The Implementation of Transit-Oriented Development Concepts on Pedestrian Pathways in the City of Bandung. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 532(3), 1-18, 012019. https://doi.org/10.1088/1755-1315/532/1/012019.
Harmain, R., Hasibuan, H.S. and Sodri, A., 2021. Carrying capacity of transit-oriented development (TOD) area in Jakarta. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 716(1), 1-15. 012131. https://doi.org/10.1088/1755-1315/716/1/012131.
Higgins, C. and Kanaroglu, P., 2018. Rapid transit, transit-oriented development, and the contextual sensitivity of land value uplift in Toronto. Urban Studies, 10(55), 2197-2225.
https://doi.org/10.1177%2F0042098017712680.
Huang, R., Grigolon, A., Madureira, M. and Brussel, M., 2018. Measuring transit-oriented development (TOD) network complementarity based on TOD node typology. J Transp Land Use, 11(1), 1-19, https://doi.org/10.5198/jtlu.2018.1110.
Ibraeva, A., Correira, G.H., Silva, C. and Antunes, A.P., 2020. Transit oriented development: a review of research achievements and challenges. Transportation research part A 132, 110-130.
https://ideas.repec.org/a/eee/transa/v132y2020icp110-130.html.
Jain, D., Singh, E. and Ashtt, R., 2020. A Systematic Literature on Application of Transit Oriented Development, International Journal of Engineering and Advanced Technology (IJEAT), 9(3), 2542-2552. https://doi.org/10.35940/ijeat.C5415.029320.
Khare, R., Villuri, V.G.K., Chaurasia, D. and Kumari, S., 2020a. Evaluating transit-oriented development using a sustainability framework: a case study of Bhopal. In: Ghosh J, da Silva I (eds) Applications
of geomatics in civil engineering. Lecture Notes in Civil Engineering, 33, 23-56. Springer, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-13-7067-0_26.
Khare, R., Villuri, V.G.K., Chaurasia, D. and Kumari, S., 2021. Measurement of transit-oriented development (TOD) using GIS technique: a case study. Arabian Journal of Geosciences, 14(10). 1-23. https://doi.org/10.1007/s12517-021-07142-y.
Knowles, R.D., Ferbrache, F. and Nikitas, A., 2020. Transport's historical, contemporary and future role in shaping urban development: Re-evaluating transit oriented development. Cities, 99, 51-68. 102607.
http://www.sciencedirect.com/science/journal/02642751.
Li, Z., Han, Z., Xin, J., Luo, X., Su, S. and Weng, M., 2019. Transit oriented development among metro station areas in Shanghai, China: variations, typology, optimization and implications for land use planning. Land Use Policy, 82, 269-282. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2018.12.003.
Liang, Y., Du, M., Wang, X. and Xu, X., 2020. Planning for urban life: A new approach of sustainable land use plan based on transit-oriented development. Eval Program Plann, 25, 1-21.101811. doi: 10.1016/j.evalprogplan.
Loo, B.P., Chen, C. and Chan, E.T., 2010. Rail-based transit-oriented development: Lessons from New York City and Hong Kong. Landsc. Urban Plan, 97, 202-212.
https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2010.06.002.
Mei, Z., Kong, L. and Zheng, W., 2020. TOD Parking Demand Models for New Urban Areas in China. Sustainability, 12(20), 1-15. 8406. https://doi.org/10.3390/su12208406.
Matieian, H., Mesgari, M. and Aslani, M., 2019. presenting the index of transportation-based development in urban areas through spatial analysis and fuzzy inference system, Spatial Information Technology Engineering, 7(1), 37- 54. http://jgit.kntu.ac.ir/article-1-677-fa.html.
Padeiro, M., Louro, A. and da Costa, N.M., 2019. Transit-oriented development and gentrification: A systematic review. Transport Reviews, 39(6), 733-754.
https://doi.org/10.1080/01441647.2019.1649316.
Pongprasert, P. and Kubota, H., 2019, TOD residents’ attitudes toward walking to transit station: A case study of transit-oriented developments (TODs) in Bangkok, Thailand. J. Mod. Transp. 27, 39-51.
https://doi.org/10.1007/s40534-018-0170-1.
Ratner, K.A. and Goetz, A.R., 2013. The reshaping of land use and urban form in Denver through transit-oriented development. Cities, 30, 31-46. https://doi.org/10.1016/J.CITIES.2012.08.007.
Salvesen, D., 1996. Promoting transit oriented development, Urban Land, 37, 31-35.
http://worldcat.org/issn/00420891
Sarmiento, C., Zamorano, L., King, R., Lobo, A. and Herrera, S., 2014. Transit Oriented Development (TOD) Guide for Urban Communities; World Resources Institute: Washington, DC, USA, 2014. Tcrp Res. Results Dig. 52, 1-144. https://wrirosscities.org/research/publication/transit-oriented-development-tod-guide-urban-communities.
Still, T., 2002. Transit-Oriented Development: Reshaping America’s Metropolitan Landscape; On Common Ground, 2002; 3. 44-47. online: https://www.nar.realtor/smart_growth.nsf/Pages/ocg_winter2002_transit_oriented_development.
Taki, H.M., Maatouk, M.M.H., Qurnfulah, E.M. and Aljoufie, M.O., 2017. Planning TOD with land use and transport integration: A review. J. Geosci. Eng. Environ. Technol, 2, 84-94.
https://www.neliti.com/publications/155016/planning-tod-with-land-use-and-transport-integration-a-review#cite.
Thomas, R., Pojani, D., Lenferink, S., Bertolini, L., Stead, D. and van der Krabben, E., 2018. Is transit-oriented development (TOD) an internationally transferable policy concept? Regional Studies, 52(9), 1201-1213. https://doi.org/10.1080/00343404.2018.1428740.
Yildirim, Y. and Arefi, M., 2021. Mapping noise and characteristics of transit-oriented developments (TODs): A Sunbelt region case study. Applied Acoustics, 179, 108053. doi: 10.1016/j.apacoust.2021.108053 .
Zhang, K., Liu, D., Yu, L. and Xie, B., 2021. Rail transit corridor design modeling based on TOD project development. The International Journal of Electrical
    • تعداد مشاهده مقاله: 339
    • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 405
توسعه پایدار محیط جغرافیایی
دوره 5، شماره 8
بهار و تابستان
شهریور 1402
صفحه 35-50
فایل ها
  • XML
  • اصل مقاله 1.53 M
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
آمار
  • تعداد مشاهده مقاله: 339
  • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 405

APA

عالیباف, حسین , حسین زاده دلیر, کریم و عزت پناه, بختیار . (1402). تحلیل عوامل مؤثر بر آینده نگاری برنامه ریزی توسعه حمل و نقل محور در شهر تبریز. توسعه پایدار محیط جغرافیایی, 5(8), 35-50. doi: 10.48308/sdge.2023.103832

MLA

عالیباف, حسین , , حسین زاده دلیر, کریم , و عزت پناه, بختیار . "تحلیل عوامل مؤثر بر آینده نگاری برنامه ریزی توسعه حمل و نقل محور در شهر تبریز", توسعه پایدار محیط جغرافیایی, 5, 8, 1402, 35-50. doi: 10.48308/sdge.2023.103832

HARVARD

عالیباف, حسین, حسین زاده دلیر, کریم, عزت پناه, بختیار. (1402). 'تحلیل عوامل مؤثر بر آینده نگاری برنامه ریزی توسعه حمل و نقل محور در شهر تبریز', توسعه پایدار محیط جغرافیایی, 5(8), pp. 35-50. doi: 10.48308/sdge.2023.103832

CHICAGO

حسین عالیباف , کریم حسین زاده دلیر و بختیار عزت پناه, "تحلیل عوامل مؤثر بر آینده نگاری برنامه ریزی توسعه حمل و نقل محور در شهر تبریز," توسعه پایدار محیط جغرافیایی, 5 8 (1402): 35-50, doi: 10.48308/sdge.2023.103832

VANCOUVER

عالیباف, حسین, حسین زاده دلیر, کریم, عزت پناه, بختیار. تحلیل عوامل مؤثر بر آینده نگاری برنامه ریزی توسعه حمل و نقل محور در شهر تبریز. توسعه پایدار محیط جغرافیایی, 1402; 5(8): 35-50. doi: 10.48308/sdge.2023.103832

  • صفحه اصلی
  • درباره نشریه
  • اعضای هیات تحریریه
  • ارسال مقاله
  • تماس با ما
  • نقشه سایت

اخبار و اعلانات

  • رتبه علمی نشریه توسعه پایدار محیط جغرافیایی 1401-12-02
 

اشتراک خبرنامه

برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.

© سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب