چکیده

عدم تشویق و پشتیبانی سازمان ها و نهادهای، ساختار سلسله مراتبی سنتی در تصمیم نهادهای شهری، مقاومت در برابر تغییر ایده های جدید شهرسازانه، فقدان ارتباط و همکاری بین مشارکت شهرسازان و سازمان های ذی ربط، عدم شفافیت بین نخبگان و مدیران شهری، عدم تعیین راهبردها و اهداف مهم به مثابه جهت گیری و تصمیمات شهرسازان منجر به افول مشارکت شهرسازان شده است. از سوی دیگر، جنبش شهر آرام با مشکلاتی هم چون مقاومت در برابر صنایع، با موانع سرمایه گذاری، چالش های ترافیک، آلودگی، کاهش فضای سبز شهری و... روبرو شده است. شهرسازان با داشتن دانش و تخصص لازم در زمینه برنامه‌ریزی شهری و طراحی شهری، نقش موثری در اجرای اصول شهر آرام دارند و در بهبود کیفیت زندگی شهروندان نقش بسزایی دارند و به ایجاد شهرهایی با زندگی آرام و متعادل کمک می کنند. از این رو، حضور فعال و هماهنگ شهرسازان در فرایند توسعه و طراحی شهر آرام امری بسیار حیاتی و اساسی است. به طوری که سیاست ها و ساختار برنامه ریزی، متناقض با فرهنگ ها و رفتارهای اجتماعی شهرها است؛ بدین سو، نیازمند برنامه ریزی و تصمیم گیری با مشارکت شهرسازان است. علاوه بر این، با تجربه و دانش فنی، ارتباط مؤثرتری بین شهرسازان در راستای تعامل و همکاری جامعه محلی شکل می گیرد و کیفیت زندگی شهروندان بهبود می یابد و باعث تقویت ارتباطات اجتماعی و همبستگی بین افراد می شود و حس تعلق به محله را تقویت می سازد. پایان نامه حاضر با هدف شناسایی اثرگذاری شاخص های مشارکت شهرسازان در شکل گیری شهر آرام، انجام شده است. در این تحقیق، در این تحقیق، روش‌شناسی بر اساس هدف کاربردی و روش تحلیلی-توصیفی تنظیم شده است. برای جمع‌آوری اطلاعات و تدوین مبانی نظری، از روش ترکیبی کتابخانه‌ای-میدانی استفاده شده است. برای این منظور، یک پرسشنامه طراحی شده تا عوامل موثر در شکل گیری شهر آرام شناسایی شوند. تحلیل عامل تأییدی برای این امر به کار گرفته شده است. جامعه‌ی آماری این تحقیق شامل کارشناسان در حوزه‌های مختلف از جمله جغرافیا، شهرسازی، مدیریت شهری، بود. از این جامعه، 35 نمونه با استفاده از نمونه‌گیری غیراحتمالی انتخاب شده‌اند. و در محدوده محله باغ فیض منطقه پنج شهر تهران در سال 1403 اجرا گردیده است. روش نمونه‌گیری در این تحقیق به دلیل هدف تحقیق از نوع هدفمند بوده است. برای هر شاخص، عوامل مؤثر شناسایی و بررسی شده‌اند. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که حد وسط تمامی متغیرها بالاتر از(3) به دست آمده است و سطح معناداری نیز کمتر از مقدار 05/. می باشد. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان و کارشناسان شهرسازی تأیید شد و پایایی آن نیز با آزمون آلفای کرونباخ 954/. محاسبه گردید. هم چنین جهت روابط بین متغیرها و مقایسه دو به دویی از تکنیک دیمتل بهره گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که فراهم کردن فرصت‌هایی برای مشارکت ساکنان درتصمیم‌گیری‌های شهری، توجه به تنوع گروه‌های اجتماعی و نیازهای آن‌ها، حس تعلق و هویت اجتماعی را در راستای ساخت شهر آرام قرار دهد تا جذابیت بصری در حیات شهری نیز بیش از پیش نمایان گردد. هم چنین بهره گیری از فناوری های نوین، در برابر اقدامات شهرسازانه کارشناسان شهری، عواقب تحقق سیاست های شهری را بهتر تبیین می کند تا محیطی آهسته و بدون دغدغه برای ساکنان ساخته شود. هم چنین متغیر بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در شهرسازی بیشترین تأثیرگذاری را داشته است و استفاده از فناوری‌های جدید و نوین در فرایندهای شهرسازی منجر به بهبود و بهینه‌سازی فرایندهای شهرسازی و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان می گردد. از سوی دیگر، متغیر ایجاد فرصت‌های شغلی و اقتصادی برای ساکنان از اثرپذیری بیشتری برخوردار بوده است و در بهبود اقتصادی جامعه محلی اهمیت بسزایی را دارد و باعث افزایش رضایتمندی ساکنان محله باغ فیض خواهد شد.