نویسندگان
1
گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2
گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
,
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
چکیده
گردشگری صنعتی است که توسعه آن نیازمند شناخت و آگاهی کافی از مسائل و عوامل مؤثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در هر منطقه است. استان گیلان پوشیده از جنگلها و دارای آبوهوای معتدل و مرطوب است. صومعهسرا که در منطقه غربی این استان واقع است؛ با وجود جاذبههای متعدد گردشگری، از جمله تالابها و دریاچهها، مناطق کوهستانی و جنگلی، میتواند با مدیریت و برنامهریزی صحیح به قطب مهم گردشگری در سطح منطقه تبدیل و بهعنوان یکی از محورهای مهم گردشگری کشور مطرح شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی نقش مدیریت شهری صومعه سرا به عنوان یکی از مقصدهای گردشگری در مناطق شمالی کشور و ارائه راهکارهایی بهمنظور توسعه صنعت گردشگری است. روش پژوهش حاضر، براساس نوع هدف، کاربردی و براساس نوع روش، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه گردشگران ورودی به شهرستان صومعهسرا بودهاند که با استفاده از جدول مورگان، 384 نمونه به روش تصادفی خوشهای انتخاب و مورد مصاحبه و پرسش قرار گرفتند. همچنین از آزمونهای آماری، نظیر آزمون ضریب همبستگی پیرسون و آزمون تی برای بررسی فرضیهها استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشاندهنده این است که از میان شاخصهای مورد بررسی، ضعفهای مدیریت شهری (01/69%)، نبود یکپارچگی مدیریت در بهرهبرداری پایدار از جاذبهها (81/82%)، کمبود امکانات (78/75%)، نبود دسترسی و اطلاعرسانی (0/69%)، بیشترین سهم را در نارضایتی گردشگران ایفا میکند. یافتهها نشان میدهد که این منطقه علیرغم برخورداری از ظرفیت تبدیل شدن به یک منطقه نمونه گردشگری، ضعف عملکرد در حوزه مدیریت و کمبود تبلیغات از موانع اساسی در راه رسیدن به این مهم است.
- -ابراهیمی منیق، ج. و ایروانی، م.ر.، 1385. بررسی آثار و پیامدهای فرهنگی و اقتصادی - اجتماعی صنعت توریسم در توسعه اقتصادی، فصلنامه مطالعات علوم اجتماعی ایران (دانشگاه آزاد واحد خلخال)، سال 2، شماره 7، صص107- 129.
- -اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگردی استان گیلان، 1395. رشد اقتصادی حاصل از گردشگری صومعه سرا؛ منبعی موثر برای توسعه همه جانبه این شهرستان، چاپ اول، رشت، 250 ص.
- -آسایش، ح. و کوچکی نژاد ارم ساداتی، ف.، 1384. سازماندهی فضایی روستاها از دیدگاه جغرافیای کاربردی (مطالعه موردی: شهرستان صومعهسرا) ، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال دوم، شماره 6، صص 1-12.
- -بهنام مرشدی، ح.، حسنعلی فرجی، س.، رضوانی، م.ر. و محمدیان، ز.، 1395. برنامهریزی فضایی خدمات گردشگری (مطالعهی موردی: استان فارس) ، پژوهشهای جغرافیای انسانی، سال 48، شماره 2، صص 227-295.
- -پاپلی یزدی، م.ح. و سقایی، م.، 1386. گردشگری (ماهیت و مفاهیم)، انتشارات سازمان سمت.، چاپ اول، تهران، 320 ص.
- -حسام، م. و کریمی، س.ه.، 1395. ارزیابی و اولویتبندی مقصدهای گردشگری براساس ارزش ویژه برند از دیدگاه گردشگران (مطالعه موردی: شهرستانهای استان گیلان) ، فصلنامه علمی - پژوهشی و بینالمللی انجمن جغرافیای ایران، سال چهاردهم، شماره ۴۹، صص 337-355.
- -رسول زاده اقدم، ص.، میر محمدتبار، س.ا.، عدلی پور، ص. و زینیوند، ی.، 1395. فرصتها و محدودیتهای صنعت گردشگری در ایران، مجله مطالعات جامعه شناسی (دانشگاه آزاد)، سال 8، شماره 30، صص 63 -80 .
- -رضوانی، ع.ا.، 1384. جغرافیا و صنعت توریسم، انتشارات دانشگاه پیام نور.، چاپ چهارم، تهران، 350 ص.
- -رکن الدین افتخاری، ع.ر.، رمضان نژاد، ی. و پورطاهری، م.، 1394. سنجش رضایت گردشگران از مقاصد گردشگری ساحلی مناطق روستایی استان گیلان، فصلنامه جغرافیای انسانی، سال 49، شماره 3، صص 571-585.
- -رکن الدین افتخاری، ع.ر.، رمضان نژاد، ی. و پورطاهری، م.، 1395. سنجش نگرشی اثرات گردشگری ساحلی بر توسعهی پایدار روستاهای ساحلی استان گیلان، مجله آمایش جغرافیایی فضاء، سال 6، شماره 20، صص 145-160.
- -رمضان زاده لسبوئی، م.، اکبریان رونیزی، س.ر.، رمضانی فر، ح. و حیدری، ز.، 1394. توسعهی گردشگری در شهرهای ساحلی و امنیت اجتماعی (مطالعهی موردی: شهر تنکابن) ، فصلنامه پژوهشهای جغرافیای برنامه ریزی شهری، سال 3، شماره 3، صص 309-324.
- -رمضان نژاد، ی.، رکن الدین افتخاری، ع.ر. و پورطاهری، م.، 1395. سنجش نگرشی اثرات گردشگری ساحلی بر توسعهی پایدار روستاهای ساحلی استان گیلان، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال ششم، شماره بیستم، صص 145-160.
- -رمضانی، ب. و نیکدل، ن.، 1389. شناخت عوامل موثر بر افزایش مدت ماندگاری گردشگران در شهرستان صومعهسرا، فصلنامه چشم انداز جغرافیایی، سال پنجم، شماره 13، صص 48-59.
- -رهنمایی، م.ت.، ملک نیا، م. و جهانیان، م.، 1390. نقش محورهای فرهنگی و تاریخی منطقه 25 در توسعه گردشگری شهر تهران، فصلنامه نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، سال 3، شماره 12، صص 73-86.
- -سجادی، ا. و احمدی، ف.، 1392. «ارزیابی اثرات گردشگری روستایی شهرستان فومن از دیدگاه جامعه روستایی»، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت گردشگری، سال هشتم، شماره 2، صص 155-175.
- -سجاسی قیداری، ح.ا.، رومیانی، ا. و جعفری، ن.، 1393. سنجش و ارزیابی پایداری مقصدهای گردشگری روستایی از دیدگاه اجتماعات محلی مطالعه موردی: دهستان درب گنبد - شهرستان کوهدشت، مجله علمی -پژوهشی برنامه ریزی فضایی (جغرافیا)، سال چهارم، شماره 12، صص 103-126.
- -ضیایی، م. و حسن پور، م.، 1392. تدوین حوزه های راهبردی توسعه مقاصد گردشگری با استفاده از تطبیق تئوریک و کاربردی مدل های چرخه حیات مقصد و شاخص رنجش داکسی مورد شناسی: مصر، فرحزاد، محمد آباد کوره گز؛ ابوزیدآباد، بند ریگ و عشین، ریگ جن، جندق، فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری – منطقهای، سال سوم، شماره نهم، صص 15-28.
- -ظهیری نیا، م. و نیکخواه، ه.، 1395. بررسی نگرش ساکنان شهر بندرعباس نسبت به تأثیرات گردشگری، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، سال دهم، شماره 3، صص 43-65.
- -قادری، ا.، فرجی راد، ع.ر. و بروجی، س.، 1390. جایگاه گردشگری در سیاستها و برنامههای توسعه مناطق آزاد (مطالعه موردی: قشم) ، فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری، سال اول، شماره 1، صص 101-114.
- -قوایی، م. و صفرآبادی، ا.، 1390. نقش مدیریت شهری در دستیابی به توسعه پایدار گردشگری شهری (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه) ، مجله مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، دوره اول، شماره 4، صص 35-52.
- -کاظمی، م.، 1388. مدیریت گردشگری، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، تهران، 300 ص.
- -مرکز آمار ایران، 1395. برآورد و پیشبینی جمعیت استان گیلان.
- -معصومی راد، ر.، 1381. بررسی موانع توسعه صنعت گردشگری در استان گیلان، انتشارات اداره کل ارشاد و فرهنگ اسلامی گیلان چاپ اول، رشت، 200 ص.
- -مولائی هشجین، ن.ا. و ابراهیمی، ح.، 1393. شناسایی قابلیتها و جاذبههای گردشگری و تأثیر آن بر جذب گردشگر در شهرستان املش، فصلنامه برنامهریزی منطقهای، سال چهارم، شماره 16، صص 95 -108.
- -مهدی زاده، ج.، 1383. مبانی و راهکارهای توسعه گردشگری شهری در ایران، مجله مجلس و پژوهش، سال 32، شماره 44، صص 121-152.
- -نیک دل، ن.، مسلمی پور لالمی، پ. و رضاپور هندخاله، آ.، 1394. حاشیهی تالاب انزلی؛ نقش انزوای جغرافیایی مناطق برکندی جریان گردشگری؛ مطالعه موردی: شهرستان صومعهسرا، فصلنامه رشد آموزش جغرافیا، سال 10، شماره 110، صص 32-41.
-
-
-
-
- -Akbarpour, H., Bagheri, S., 2015. Tourism Economy in Iran, Iranian journal of business and economics. v. 2, p. 96-121.
- -Allahdadi, F., 2011. Factors contribute to underdevelopment of tourism industry in Iran, Journal of American Science, v. 23, p. 870-873.
- -Altinay, M., Hussain, K., 2005. Sustainable tourism development: a case study of north Cyprus, International journal of contemporary hospitality management, v. 17, p. 272 – 280.
- -Annual report on the economic impact of travel and tourism in the world, 2016. World Travel and Tourism Council (WTTC).
- -Aqajani, H., Azkia, M., 2016. The Sociological Analysis Of Tourism industry in development Of gilan Province, Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, v. 6, p. 184-189.
- -Bakr M. Aly Ahmed. Social and culture impacts of tourism growth incostal environments and the potential for sustainability: case study of Egypt and use, International journal of arts and humanities, v. 1, p. 32-47.
- -Brunt, P., Courtney, P., 1999. Host Perceptions of Sociocultural Impacts, Annals of Tourism Research, v. 26 , p. 493-515.
- -Butler, R.W., 1980. The concept of a Tourist area cycle of evolution: implications for management of resources, Canadian Geographer., v. 24, p. 5-12.
- -Butler, R.W., 1993. Tourism: an evolutionary perspective”, Tourism & sustainable development: monitoring, planning, & managing, v. 37, p. 27-43.
- -Butler, R.W., 1998. Sustainable tourism–looking backwards in order to progress? sustainable tourism: Geographical perspectives, v. 21, p. 25-34.
- -Doxey, G.V., 1975. A Causation Theory of Visitor-Resident Irritants: Methodology and Research Inferences, In Travel and Tourism Research Associations Sixth Annual Conference Proceedings, v. 3, p. 195-198.
- -Galdini, R., 2007. Tourism and The City: Opportunity for Regeneration, Tourismos, v. 2, p. 95- 11.
- -Gilmore, J.H., 2002. Differencing Hospitality cooperation’s via Experiences, Cornell Hotel and Restaurant: Quarterly, v. 43, p. 87- 92.
- -Kim, M., Lee, Ch. and Bonn, M., 2016. The effect of social capital and altruism on seniors' revisit intention to social network sites for tourism related purposes, Tourism Management, v. 53, p. 96-107.
- -Lagiewski, R.M., 2006. The application of the TALC model: A literature survey, the Tourism Area Life Cycle., v. 1. p. 27–50.
- -Lawson, R.W.J. Lawson, RW. Williams, J. Young, T. Cossens, j. and Cossens, J., 1998. A Comparison of Residents’ Attitudes towards Tourism in 10 New Zealand Destinations, Tourism Management. v. 19, p. 247- 256.
- -Lozano-Oyola, M., Blancas, F.J., Gonzalez, M. and Caballero, R., 2012. Sustainable Tourism Indicators as Planning Tools Cultural Destinations, Ecological Indicators, v. 18, p. 612- 675.
- -Mason, P. Leberman, S., 2000. LocaL Planning for recreation and tourism: Mountain biking in the Manawatu region of New Zealond, journal of sustainable Tourism. v. 8, p. 84-97.
- -Rasoolimanesh, S.M., Jaafar, M., Kock, N. and Ramayah, T., 2015. A revised framework of social exchange theory to investigate the factors influencing residents' perceptions, Tourism Management Perspectives, v. 16, p. 335–345.
- -Ryan, C., Scotland, A. and Montgomery, D., 1998. Residents Attitudes to Tourism Development: A Comparative Study between the Rangitikei, New Zealand, 200 p.
- -Smith, M.D.Krannich, R.S., 1998. Tourism Dependency and Resident Attitudes, Annals of Tourism Research. v. 25, p. 783-802.
- -Taghizadeh Yazdi, M.R. and Barazande, H., 2016. Identifying and Ranking Health Tourism Development Barriers in Iran Using Fuzzy VIKOR Method, Asian Social Science, v. 12, p. 210-241.
- -Tosun, C., 2001. Regional Planning Approaches to Tourism Development, Tourism Management, v. 17, p. 519-531.
- -Tsundoda, T. and Mendlinger, S., 2009. Economic and Social Impact of Tourism on a Small Town Service Science & Management., v. 4, p. 61-70.
- -Yang, L., 2010. Ethnic tourism and cultural representation, Annals of tourism research, v. 38, p. 561-585.