سنجش تغییرات پوشش‌ گیاهی استان خراسان ‌رضوی طی دوره 2005-2015 (مورد‌ مطالعه: شهرستان خوشاب)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 گروه سنجش از دور، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گلستان، گلستان، ایران

چکیده

پایش تغییر عموما جهت ارزیابی فرآیندهای طبیعی، از قبیل اثرات بلندمدت تغییر اقلیم که ناشی از علل نجومی است و همچنین فرآیندهای کوتاه­مدت که شامل توالی پوشش­ گیاهی و فرآیندهای ژئومورفولوژیکی است صورت می­گیرد همچنین، پایش تغییر جهت ارزیابی اثرات ناشی از فعالیت­ های انسانی از قبیل جنگ ل­زدایی، کشاورزی و شهرسازی مورد استفاده قرار می­گیرد همان­گونه که تغییرات محیطی انعکاس دهنده وضعیت مدیریت اراضی است، روش ­های پایش تغییر می­تواند به ارزیابی این عملیات کمک کند. در این راستا هدف از پژوهش ­حاضر آشکارسازی تغییرات پوشش ­گیاهی منطقه خوشاب استان خراسان­رضوی طی دوره زمانی مربوط به سال 2005-2015 با استفاده از تکنیک ­های سنجش از دور (RS) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) می­باشد برای بررسی و تجزیه تحلیل تغییرات از روش طبقه­ بندی decision tree با توجه به استاندارهایی که توسط ناسا ارائه شده اجرا شد که ابتدا برای هر 16valu یک کلاس تعریف شد بر این اساس مشخص شده است که آستانه ­ی تغییر در منطقه ­ی مورد مطالعه با 1 انحراف از میانگین قرار داشته است پس از تعیین آستانه ­ی تغییر، مناطق دارای تغییرات کاهشی، افزایشی و بدون تغییر مشخص گردیده است جهت ارزیابی دقت تکنیک ­های سنجش تغییر پس از برداشت واقعیات زمینی که از طریق بازدید میدانی و تصاویر ماهواره­ای Google Earth به ­دست آمد از دقت کل و ضریب کاپا استفاده شد براساس نتایج به­ دست آمده مشخص گردید که داده ­های ارزیابی شده با دقت کل 91 و ضریب کاپای 88/0 در  ارزیابی پایش تغییرات پوشش­گ یاهی منطقه­ ی مورد مطالعه به خود اختصاص داده ­اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Changes in Vegetation Cover in Khoshshab City, Khorasan Razavi province During 2005-2015

نویسندگان [English]

  • Yosef Darvishi 1
  • Reza Sarli 2
  • Mehdi Khodadad 3
1 Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Literature and Humanities,Payam-e Nour University, Tehran,Iran
2 Department of Remote Sensing, Faculty of Literature and Humanities, Mohaghegh Ardebil University,Ardebil,Iran
3 Department of Geography and Rural Planning, Faculty of Literature and Humanities, Golestan University,Golestan,Iran
چکیده [English]

Zoning investigation of vegetation and changes in specific time intervals are important for reducing environmental damage. The main part of the incremental changes in Khoushab area is due to the lack of job opportunities in the region to absorb the workforce surplus and poverty of the residents, whose pressure on grassland areas has reached its highest level through traditional livestock farming and resulted in a reduction in the level of grassland. As the environmental changes reflect the land management status, change monitoring methods can help assess this status.In this regard, the purpose of this study is to detect vegetation changes in Khoushb region of Khorasan Razavi province during the period 2005-2015 using the remote sensing (RS) and Geographic Information Systems (GIS) techniques. To investigate and analyze changes, the decision tree classification method was performed according to the standards provided by NASA, which was first defined for each set of 16 values of a class. Accordingly, it was determined that the threshold of changes was 1 deviation above the average in the region under study.After determining the threshold of change, areas with decreasing, incremental changes and unchanged areas have been determined. After acquiring land facts through field observations and satellite imagery from Google Earth, to assess the accuracy of change-assessment techniques, total accuracy and Kappa coefficient were used. According to the obtained results, it was determined that the evaluated data has a total accuracy of 91 and Kappa coefficient of 0.88 in assessing the regional vegetation changes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • vegetation
  • remote sensing techniques
  • Geographic Information System
  • Khoshbagh region of Khorasan Razavi province

مراجع

  1. -امیدوار، ک.، نارنگی‌فرد، م. و عباسی، ح.، 1394. آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی و پوشش‌گیاهی در شهر یاسوج با استفاده از سنجش از دور، فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری- منطقه‌ای، شماره 16، پاییز، صص 111-126.
  2. -آرخی، ص.، 1394. آشکارسازی تغییرات پوشش/کاربری اراضی با پردازش شیءگرای تصاویر ماهواره‌ای با استفاده از نرم‌افزار Idrisi selvi (‌مطالعه -موردی: منطقه ‌آبدانان)، فصلنامه علمی‌- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، دوره 24 ، شماره 95، پاییز، صص 51-62.
  3. -آرخی، ص. و نیازی، ی.، 1393. مقایسه تکنیک‌های مختلف پایش تغییرکاربری اراضی/پوشش‌گیاهی با استفاده از RS وGIS (مطالعه‌ موردی: حوزه دره شهر- استان ایلام)، فصلنامه سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع ‌طبیعی (‌کاربرد سنجش از دور و GISدر علوم منابع طبیعی‌)، دوره 5، شماره 3، پاییز، صص 81-96.
  4. -آرخی، ص. و اصفهانی، م.، 1393. آموزش تصویری نرم‌افزار ادریسی، انتشارات دانشگاه گلستان،336ص.
  5. -آرخی، ص.، نیازی، ی. و ادیب‌نژاد، م.، 1390. پایش تغییر پوشش‌گیاهی با استفاده از تکنیک‌های سنجش از دور در حوضه‌ی سد ایلام، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 24، پاییز، صص 121-136.
  6. -جباری، س.، خواجه‌الدین، س.‌ج.، جعفری، ر. و سلطانی، س.، 1393. بررسی تغییرات درصد پوشش-گیاهی مراتع با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای در منطقه سمیرم اصفهان، مجله بوم‌شناسی کاربردی، سال سوم، شماره دهم، زمستان، صص 27-38.
  7. -زارع‌چاهکوهی، م.ع.، طاهری محمدآبادی، ن. و آذرنیوند، ح.، 1395. ارزیابی تغییرات مکانی پوشش-گیاهی مراتع مناطق خشک و نیمه‌خشک با استفاده از سنجه‌های بومشناسی سیمای سرزمین (مطالعه -موردی: مراتع پشتکوه استان یزد)، نشریه مدیریت بیابان، شماره هفتم، بهار و تابستان، صص 46-56.
  8. -شریفی، ل.‌، رسولی‌، ع.‌ا.‌، حجازی‌، م.‌ا.‌ و رستم‌زاده، ه.، 1392. آشکارسازی تغییرات کاربری/ پوشش اراضی با پردازش شئ‌گرای تصاویر ماهواره‌ای (مطالعه ‌موردی: شهرستان تبریز)، نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهر، دوره 17، شماره 44، تابستان 1392، صص 203-214.
  9. -محمدیاری، ف.، پورخباز، ح.ر.، توکلی، م. و اقدر، ح.، 1393. تهیه نقشه پوشش‌گیاهی و پایش تغییرات آن با استفاده از تکنیک‌های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه ‌موردی: شهرستان بهبهان)، فصلنامه علمی - پژوهشی اطلاعات جغرافیایی (سپهر)، دوره 23، شماره 92، زمستان، صص 24-34.
  10. -مهدوی، ع.، فتحی‌زاد، ح. و شتایی‌جویباری، ش.، 1393. ارزیابی و تحلیل انواع روش‌های آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی/ پوشش‌گیاهی (مطالعه موردی: جنگلهای حفاظت شده مانشت استان ‌ایلام)، نشریه پژوهش‌های علوم و فناوری چوب و جنگل، جلد 21، شماره چهارم، صص 187-210.
  11.  
  12.  
  13. -Bailloeul, T., Duan, J., Prinet, V. and Serra, B., 2003. UrbanDigital Map Updating From Satellite High Resolution Images Using GIS Data as a Priori Knowledge, 2nd GRSSnSPRS Joint Workshop on “Data Fusion and Remote Sensing over Urban Areas”.
  14. -Fung, T. and Ledrew, E., 1988. The determination of optimal threshold levels for change detection using various accuracy indices, Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, v. 54, p. 1449-1454.
  15. -Lu, D. and Weng, Q., 2007. A survey of image classification methods and techniques for improving classification performance, International Journal of Remote Sensing, v. 28(5): p. 823-870.
  16. -Lu, D., Mausel, P., Brondi´zio, E. and Moran, E., 2004. Change detection techniques, International Journal of Remote Sensing, 20 June, v. 25(12), p. 2365-2407.
  17. -Mackie, R.I., 2013. Dynamic analysis of structures on multicore computers – Achieving efficiency through object oriented design, Advances in Engineering Software v. 66, p. 3-9.
  18. -Mallupattu, P.K. and Sreenivasula Reddy, J.R., 2013. Analysis of Land Use/Land Cover Changes Using Remote Sensing Data and GIS at an Urban Area, Tirupati, India, The Scientific World, 2013, p. 1-7.
  19. -Weishou, Sh., Zhang Hui, Ji.Di. Shouguang, Y., Haidong, L. and Naifeng, L., 2011. The Response Relation between Climate Change and NDVI over the Qinghai-Tibet plateau, World Academy of Science, Engineering and Technology, International Science Index 59, v. 5(11), p. 2438-2444.
  20. -Yaghobzadeh, M. and Akbarpour, A., 2011. The effect of satellite image classification algorithm based on curve number runoff and maximum flood discharge using GIS and RS, Geography and Development, v. 9 (22), p. 5-22.
  21. -Yu, H.Y., Cheng, G., Ge, X.S. and Lu, X.P., 2011. Object oriented land cover classification using ALS and GeoEye imagery over mining area, Transactions Nonferrous Metals Society of China, v. 21, p. 733-737.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار