نویسندگان
1
استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه پیام نور، یاسوج، ایران
2
استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
,
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
چکیده
امروزه بحث تغییرات اقلیمی و گرم شدن زمین ناشی از مصرف سوخت های فسیلی به طور گسترده ای مورد توجه قرار گرفته است و بنا بر تأثیرات بسیار گسترده آب و هوا بر زندگی، انسان ناگزیر از شناخت محیط و اطراف خود می باشد. به دنبال پدیده گرم شدن زمین، علاوه بر مقدار بارش، زمان بارش نیز دگرگون می شود. با این هدف تاریخ های شروع و خاتمه بارش های روزانه 11 ایستگاه همدید منطقه جنوب غرب ایران با بازه زمانی 30 ساله (1392-1362) براساس کدبندی ژولیوسی استخراج گردید. سپس در راستای اجرای برنامه ریزی آماری، سنجش بهنجاری و همگنی داده ها با استفاده آزمون کای اسکوئر انجام شد. آزمون های پارامتریک کمترین مربعات خطا و ناپارامتریک تاو کندال روش های برگزیده برای فرایند مدل های اقلیم سنجی و تحلیل معنی داری روند داده های زمان آغاز و خاتمه بارش های ایستگاه های سینوپتیک جنوب غربی ایران برگزیده شدند. آزمون کمترین مربعات خطا در محدوده مورد بررسی بیانگر عدم روند در آغاز بارش ها و روند مثبت در خاتمه بارش های ایستگاه های دزفول و شهرکرد بود و خاتمه بارش سایر ایستگاه ها نیز عدم روند را نشان می دهد. نتایج آزمون تاو کندال برای آغاز بارش ها، نشان داد که ایستگاه دزفول به محدوده بحرانی روند منفی و ایستگاه یاسوج به محدوده بحرانی روند مثبت نزدیک می شوند، سایر ایستگاه ها روند خاصی را در آغاز بارش ها نشان نمی دهند. اما خاتمه بارش ایستگاه شهرکرد و دزفول روند افزایشی چشمگیری داشت.
- اسدی، ا. و حیدری، ع.، 0091 . تحلیل تغییرات سریهای
0990 ، مجله جغرافیا و - دما و بارش شیراز طی دوره 2119
001 ص. ، برنامهریزی محیطی: 00
https://gep.ui.ac.ir/article_18490
- امیدوار، ک. و خسروی، ی.، 0019 . بررسی تغییر برخی
عناصر اقلیمی در سواحل شمالی خلیج فارس با استفاده از
آزمون من کندال، مجله جغرافیا و برنامهریزی محیطی:
.01- 01 (، ص 00 (20
https://gep.ui.ac.ir/article_18462.html
- باتاچاریا، گ.ک. و جانسون، ر.ا.، 0010 . مفاهیم و روشهای
آماری، ترجمه مرتضی ابن شهر آشوب و فتاح میکائیلی، جلد
2، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی تهران.
- باشی، س.، 0011 . بررسی و تحلیل روند آغاز و خاتمه
آستانههای بارش در ایران، پایاننامه کارشناسیارشد،
مظفری، غلامعلی، دانشگاه یزد، گروه جغرافیا.
- پیشوایی، م.ر. و ابوالحسنی، م.، 0092 . مطالعه آغاز و پایان
فصل بارش در ایستگاه انتخابی شیراز، دومین همایش ملی
تغییر اقلیم و تاثیر آن بر کشاورزی و محیط زیست، ارومیه.
- پروین، ن.، 0019 . مطالعه تغییر اقلیم نیم قرن اخیر با
تاکید بر منطقه شمال غرب ایران، چهارمین کنگره بین
المللی جغرافیدانان جهان اسلام، 29 الی 21 فروردین،
زاهدان.
https://en.civilica.com/doc/82926/
- جاوری، م.، 0019 . شیوههای تجزیه و تحلیل کمی در
اقلیمشناسی )با تاکید بر مدلهای روند( ، انتشارات پیام
رسان، تهران، 033 ص.
- حجازی زاده، ز. و پروین، ن.، 0011 . بررسی تغییرات دما
و بارش تهران طی نیم قرن اخیر، جغرافیا و برنامهریزی
منطقهای، پیش شماره پاییز و زمستان، 00 ص.
. - حجام، س.، خوشخو، ی. و شمس الدین وندی، ر.، 0011
تحلیل روند تغییرات بارندگیهای فصلی و سالانه چند
ایستگاه منتخب در حوزه مرکزی ایران با استفاده از روش-
091 ص. ، های ناپارامتری، مجله پژوهشهای جغرافیایی: 30
https://www.sid.ir/Fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=76914
- خانجانی، م.ج.، یخکشی، م. و مددی، م.ر.، 0090 . بررسی
روند بارش ماهانه، فصلی و سالانه استان گلستان به روش من
کندال و تحلیل رگرسیون، همایش ملی مهندسی آب و
فاضلاب، 1 الی 9 اسفند، کرمان.
- رحیم زاده، ف.، 0091 . روشهای آماری در مطالعات
هواشناسی و اقلیم شناسی، انتشارات سید باقر حسینی، چاپ
اول، تهران، 003 ص.
- طالبی، م.ص.، 0091 . مطالعه تغییر اقلیم در استان کرمان
به روش من کندال، یازدهمین سمینار سراسری آبیاری و
کاهش تبخیر، 01 الی 21 بهمن، کرمان.
https://civilica.com/doc/157810/
- عزیزی، ق. و روشنی، م.، 0011 . مطالعه تغییر اقلیم در
سواحل جنوبی دریای خزر به روش من کندال، مجله
00 ص. ، پژوهشهای جغرافیایی: 30
- علیزاده، ا.، 0010 . اصول هیدورولوژی کاربردی، انتشارات
دانشگاه فردوسی مشهد، چاپ چهاردهم، مشهد.
https://iwse.ir/post/ اصول-هیدرولوژی-کاربردی/
- علیزاده، ا.، روشنی، ا. و بنایان، م.، 0019 . بررسی
خصوصیات جوی به منظور استفادههای زراعی )مطالعه
موردی دشت مشهد- چناران(، مجله آبیاری و زهکشی ایران:
0 ص. ،)20(0
- فرج زاده، م.، 0090 . تکنیکهای اقلیمشناسی، انتشارات
سمت، چاپ 9، تهران، 211 ص.
https://www.ketabcity.com/bookview.aspx?bookid=173024 - موحدی، س.، عساکره، ح.، سبزی پرور، ع.ا.، مسعودیان،
س.ا. و مریانجی، ز.، 0092 . بررسی تغییرات الگوی فصلی
بارندگی در استان همدان، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی:
.)00(22
http://www.znu.ac.ir/members/absjpaperFa/3862
- مریانجی، ز.، سبزی پرور، ع.ا.، معروفی، ص. و سهرابی، م.م.،
0011 . بررسی وجود روند در بارش سالانه استان همدان با
استفاده از روش من کندال، مجله پژوهشهای حفاظت آب
0 ص. ، و خاک: 03
- مومنی، م. و فعال قیومی، ع.، 0013 . تحلیلهای آماری با
استفاده از SPSS ، انتشارات کتاب نو، تهران.
https://www.taati.ir/BookList/PubRefid/7686/1/ کتاب-نو
- نوروزی، ر.، فرج زاده، م. و فیضی، و.، 0019 . مطالعه تغییر
اقلیم در استان سیستان و بلوچستان به روش من کندال،
چهامین کنگره بینالمللی جغرافیدانان جهان اسلام، 29 الی
21 فروردین 0019 ، زاهدان.
- هدایتی دزفولی، ا.، 0012 . تحلیلی بر تغییرات شروع بارش
و روند آن در تهران، سومین کنفرانس منطقهای تغییر اقلیم
و اولین کنفرانس ملی تغییر اقلیم، 29 مهر الی 0 آبان، تهران.
- - Dao – Yi, G., Shi, P.J. and Wang, J.A., 2004. Daily Precipitation Changes in the Semi Arid Region Over Northern China. Journalof Aridb Environments: 59(4), p. 771-784.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140196304000552
- Gonzalea – Hidalgo, J.C., Deluis, M., Raventos, J. and Sanchez, J.R., 2001. Spatial Distribution of Seasonal Rainfall Trends in Western Mediterranean area, International Journal of Climatology: 21, p. 843-860.
https://rmets.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/joc.647
-Hirsch, R.M., Alexander, R.B. and Smith, R.A., 1991. Selection of methods for the detection and estimation of trends in water Quality. Water Resour. Res: 27, p. 803-813.
https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1029/91WR00259
- Lettenmaier, D.P., 1976. Detection of trends in water quality data from records with dependent observations. Water Resour. Res.: 12, p. 1037-1046. https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1029/WR012i005p01037
- McLaughlin, J.F., Jessica, J., Hellmann, J.L., Boggs, C.L. and Ehrlich, P.R., 2002. Climate Change hast ens Population extinctions. PNAS. Ecology: 99.9, 6073 p.
https://www.pnas.org/content/99/9/6070
- Odekunle, T.O., 2006. Determining Rainy Season and Retreat Over Nigeria from Precipitation Amount and Number of Rainy Days, Theor, App1. Climatol., 83, p. 193-201. https://link.springer.com/article/10.1007/s00704-005-0166-8
- Sivakumar, M.V.K., 1988. Prediction rainy Season potential from the oneset of rains in Southern Sahelian and Sudanian Climatic Zones of West Africa. Agricultural and Forest Meteorology: 42, p. 295-305.
https://iri.columbia.edu/~ousmane/print/Onset/Sivakumar1988_AgForesMet.pdf
)