• ثبت نام
  • ورود به سامانه
  • English

توسعه پایدار محیط جغرافیایی

  1. صفحه اصلی
  2. بررسی رابطه میان حلزون های خشکی زی و ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاک در جنگل های هیرکانی شمال ایران؛ رویکرد حفاظتی در تنوع زیستی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

بررسی رابطه میان حلزون های خشکی زی و ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاک در جنگل های هیرکانی شمال ایران؛ رویکرد حفاظتی در تنوع زیستی

    نویسندگان

    • سیما محمدی
    • فراهم احمدزاده

    گروه تنوع زیستی و مدیریت اکوسیستم ها، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

,

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

10.48308/sdge.2024.234211.1178
  • مشخصات مقاله
  • مراجع
  • دریافت فایل
  • ارجاع به این مقاله
  • آمار
  • هم رسانی

چکیده

پیشینه و هدف
 عوامل مختلفی تنوع زیستی یک اکوسیستم را تحت تاثیر قرار می­دهند و یکی از مهم­ترین این عوامل ویژگی­های فیزیکوشیمیایی خاک است. در اکوسیستم­های خشکی بویژه جنگل­ها، بستر خاک، زیستگاه گونه­ها­ی متنوعی از بی­مهرگان است. حلزون­های زمینی بعنوان یکی از مهم­ترین گروه­های بی­مهرگان خشکی­زی در اکوسیستم­های جنگلی بشمار می­روند. یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار بر توزیع زیستی حلزون­ها، ویژگی­های فیزیکوشیمیایی خاک است. در این مطالعه ارتباط میان حضور حلزون­ها و شش پارامتر خاک شامل اسیدیته (pH‌)، کلسیم کل (Ca)، منیزیم کل (Mg)، کلسیم تبادلی (Ca++)، منیزیم تبادلی++) ‌(Mg و درصد رطوبت اشباع؛ بعنوان عوامل مهم تاثیر گذار در پراکنش حلزون­های خشک­زی مورد بررسی قرار گرفت.
روش شناسی
 محدوده جغرافیایی مورد مطالعه این پژوهش، واقع در جنگل­های هیرکانی ایران است. ایستگاه‌های نمونه‌برداری پس از بررسی­های میدانی انجام شده در سه ناحیه جنگلی مختلف در شهرهای کردکوی، آمل و تنکابن انتخاب شدند. جهت اطمینان از یک ارزیابی جامع، نمونه­برداری در هر جنگل در سه سایت مختلف صورت پذیرفت. برای انجام این مطالعه در مجموع 27 پلات نمونه­برداری با ابعداد 3 متر × 3 متر در نه سایت مشخص شده بکار برده شد. شناسایی حلزون­ها و تخمین تنوع زیستی با استفاده روش بارکدینگ DNA صورت پذیرفت. به منظور توصیف آماری جوامع مورد بررسی، مقادیر مربوط به فراوانی افراد (تعداد کل حلزون­ها) و همچنین تنوع گونه­ای آن‌ها به تفکیک جنگل­ها برای هر سایت مشخص شد. آنالیز­های مربوط به اندازه­گیری فاکتورهای خاک با استفاده از روش­های استاندارد آزمایشگاهی صورت پذیرفت. بمنظور کاهش ابعاد داده­ها و تعیین متغیرهای اصلی از آنالیز تعیین مولفه اصلی (PCA)‌ استفاده شد و جهت تعیین رابطه میان فاکتورهای فیزیکوشیمیایی خاک و حضور حلزون­ها آنالیز همبستگی کانونی (CCA) مورد استفاده قرار گرفت. این آنالیز با مشخص نمودن میزان همبستگی بین پارامترها نشان می‌دهد که چگونه متغیرهای محیطی با توزیع گونه‌ها در مکان‌های مختلف مرتبط هستند. این آنالیزها با استفاده از نرم­افزارR V.4.0.3  و بکارگیری بسته factoextra در این نرم­افزار صورت پذیرفت.
یافته‌ها و بحث
در مجموع تعداد 679 عدد حلزون در ایستگاه­های نمونه­برداری جمع­آوری شد. نتایج درخت تبارشناختی و تعیین حدود گونه­ای نشان داد که 37 سکانس بدست آمده متعلق به 10 OTU می­باشند. نتایج آنالیز ANOVA‌ تفاوت در فراوانی کل حلزون­ها میان جنگل­ها را معنی­دار ارزیابی نموده است. فاکتورهای اصلی برای آنالیز CCA توسط PCA انتخاب شدند. CCA با استفاده از کلسیم کل، منیزیم کل و درصد رطوبت اشباع انجام شد و نتایج نشان داد آن‌ها رابطه مثبتی را با اکثر OTU ها و همچنین فراوانی حلزون­ها داشتند. این فاکتورها نقش مهمی را در توزیع حلزون­های خشکی­زی ایفا می­کنند. نیاز آن‌ها به کلسیم و منیزیم جهت بازسازی پوسته نیازی اساسی است. همچنین مناطق با خاک مرطوب‌تر زیستگاه‌های مطلوب‌تری را برای حلزون‌ها فراهم می‌کنند.
نتیجه‌گیری
 در این پژوهش با در نظر گرفتن چند فاکتور کلیدی رابطه میان ویژگی­های خاک و جامعه حلزون­ها در بخش­هایی از جنگل­های هیرکانی مورد بررسی قرار گرفت و به ارائه یک ارزیابی کلی در مورد این ارتباط منتج شد. چنین مطالعاتی اطلاعاتی پایه­ای را تولید می کنند که به توسعه یک شاخص زیستی بومی ­سازی شده بر پایه حلزون­های خشکی­زی ناحیه هیرکانی کمک می کند. استفاده از یک شاخص بومی در توسعه استراتژی‌های مدیریتی برای حفظ فون حلزون‌ها کاربردی است.

کلیدواژه‌ها

  • آنالیز همبستگی کانونی (CCA)
  • تنوع زیستی
  • درصد رطوبت اشباع
  • کلسیم
  • منیزیم

موضوعات

  • محیط زیست
  • XML
  • اصل مقاله 997.16 K
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
مراجع
تاجیک، س.، ایوبی، ش.، درویشی، م. و خادمی، ح.، 1396 . ارتباط بین فراوانی حلزونهای خاکزی با ویژگیهای خاک و توپوگرافی
در خاکهای جنگلی، پانزدهمین کنگره علوم خاک ایران، دانشگاه صنعتی اصفهان، 729937https://
Astrin, J.J. and Stuben, P.E., 2008. Phylogeny in cryptic weevils: molecules, morphology and new genera of western Palaearctic Cryptorhynchinae (Coleoptera: Curculionidae), Invertebrate systematics: 22(5), 503-522, DOI: 10.1071/IS07057 Cejka, T. and Hamerlik, L., 2009. Land snails as indicators of soil humidity in Danubian woodland (SW Slovakia). Polish Journal of Ecology: 57(4),741-747, Online ISSN: 2450-1395.
Corsmann, M., 1990. Die Schneckengemeinschaft (Gastropoda) eines Laubwaldes: Populations dynamik, Verteilungsmusterm und Nahrungsbiologie. Berichte des Forschungszentrums Waldokosysteme Press, Reihe A, 208 p. Dempsey, Z.W., Goater, C.P. and Burg, T.M., 2020. Living on the edge: comparative phylogeography and phylogenetics of Oreohelix land snails at their range edge in Western Canada. BMC evolutionary biology: 20(1), 1-13, https://doi.org/10.1186/s12862-019-1566-1.
Dourson, D. and Dourson, J., 2006. Land snails of the Great Smoky Mountains (Eastern Region). Appalachian Highlands Science Learning Center, Purchase Knob, Great Smokey Mountains National Park. Goatslug Publications, 344 p. Dufresnes, C., Litvinchuk, S.N., Leuenberger, J., Ghali, K., Zinenko, O., Stock, M. and Perrin, N., 2016. Evolutionary melting pots: a biodiversity hotspot shaped by ring diversifications around the Black Sea in the Eastern tree frog (Hyla orientalis), Molecular Ecology: 25(17), 4285-4300, https://doi.org/10.1111/mec.13706. Eliazian, M., Tamiji, Y., Akbarzadeh, M. and Hagh-Nazari, J., 1979. Snails from the northern parts of Iran (Caspian Area), Archives of Razi Institute: 31(1), 29-36. Folmer, O., Black, M., Hoeh, W., Lutz, R. and Vrijenkoek, R., 1994. Molecular Marine Biology and Biotechnology. DNA primers for amplification of mitochondrial cytochrome c oxidase subunit I from diverse metazoan invertebrates: 3, 294-299.
Gomot, A., Gomot, L., Boukraa, S. and Bruckert, S., 1989. Influence of soil on the growth of the land snail Helix aspersa. An experimental study of the absorption route for the stimulating factors, Journal of Molluscan Studies: 55(1), 1-7, https://doi.org/10.1093/mollus/55.1.1. Harms, K.E., Condit, R., Hubbell, S.P. and Foster, R.B., 2001. Habitat associations of trees and shrubs in a 50‐ha neotropical forest plot. Journal of Ecology: 89(6), 947-959, https://doi.org/10.1111/j.1365-2745.2001.00615.x. Horsak, M., 2006. Mollusk community patterns and species response curves along a mineral richness gradient: a case study in fens, Journal of Biogeography: 33(1), 98-107, https://doi.org/10.1111/j.1365-2699.2005.01359.x. Hotopp, K.P., 2002. Land snails and soil calcium in central Appalachian Mountain forest, Southeastern Naturalist: 1(1), 27-44. https://doi.org/10.1656/1528-7092(2002)001[0027:LSASCI]2.0.CO;2.
Jafari, M., Chahouki, M.Z., Tavili, A., Azarnivand, H. and Amiri, G.Z., 2004. Effective environmental factors in the distribution of vegetation types in Poshtkouh rangelands of Yazd Province (Iran), Journal of Arid Environments: 56(4), 627-641, https://doi.org/10.1016/S0140-1963(03)00077-6.
Jafarian Jeloudar, Z., Jafari, M., Arzani, H., Kavian, A., Zahedi, G. and Azarivand, H., 2010. Vegetation community in relation to the soil characteristics of Rineh rangeland, Iran, Caspian journal of environmental sciences: 8(2), 141-150. Katoh, K., Misawa, K., Kuma, K.I. and Miyata, T., 2002. MAFFT: a novel method for rapid multiple sequence alignment based on fast Fourier transform. Nucleic acids research: 30(14), 3059-3066. Kessler, M., 2000. Elevational gradients in species richness and endemism of selected plant groups in the central Bolivian Andes, Plant ecology: 149(2), 181-193., https://doi.org/10.1023/A:1026500710274. Mand, R., Tilgar, V. and Leivits, A., 2000. Calcium, snails, and birds: a case study, Web Ecology, 1(1), 63-69. https://doi.org/10.5194/we-1-63-2000.
Martin, K. and Sommer, M., 2004. Relationships between land snail assemblage patterns and soil properties in temperate‐humid forest ecosystems, Journal of Biogeography: 31(4), 531-545, https://doi.org/10.1046/j.1365-2699.2003.01005.x. Millar, A.J. and Waite, S., 2002. The relationship between snails, soil factors and calcitic earthworm granules in a coppice woodland in Sussex, Journal of Conchology: 37(5), 483-504.
Nekola, J.C. and Smith, T.M., 2000. Terrestrial gastropod richness patterns in Wisconsin carbonate cliff communities, MALACOLOGIA-PHILADELPHIA: 41(1), 253-270.
Nunes, G.K.M. and Santos, S.D., 2012. Environmental factors affecting the distribution of land snails in the Atlantic Rain Forest of Ilha Grande, Angra dos Reis, RJ, Brazil. Brazilian Journal of Biology: 72,
Ondina, P., Mato, S., Hermida, J. and Outeiro, A., 1998. Importance of soil exchangeable cations and aluminium content on land snail distribution. Applied Soil Ecology: 9(1-3), 229-232, https://doi.org/10.1016/S0929-1393(98)00080-8.
Potts, M.D., Ashton, P.S., Kaufman, L.S. and Plotkin, J.B., 2002. Habitat patterns in tropical rain forests: a comparison of 105 plots in northwest Borneo, Ecology: 83(10), 2782-2797. https://doi.org/10.1890/0012-9658(2002)083[2782:HPITRF]2.0.CO;2.
Ramsay, S.L. and Houston, D.C., 1999. Do acid rain and calcium supply limit eggshell formation for blue tits (Parus caeruleus) in the UK, Journal of Zoology: 247(1), 121-125, https://doi.org/10.1111/j.1469-7998.1999.tb00199.x.
Rull, V., Vegas-Vilarrubia, T., Huber, O. and Senaris, C., 2019. Biodiversity of Pantepui: The Pristine" Lost World" of the Neotropical Guiana Highlands, Academic Press.
Sagheb Talebi, K., Sajedi, T. and Pourhashemi, M., 2014. Forests of Iran: A Treasure from the Past, a Hope for the Future, Springer Netherlands Press, https://doi.org/10.1007/978-94-007-7371-4 Sambrook, J., Fritsch, E.F. and Maniatis, T., 1989. Molecular cloning: a laboratory manual (No. Ed. 2). Cold Spring Harbor Laboratory press: 2100 p. Tamura, K., Stecher, G. and Kumar, S., 2021. MEGA11: molecular evolutionary genetics analysis version 11, Molecular biology and evolution: 38(7), 3022-3027.
Tarkhnishvili, D., Gavashelishvili, A. and Mumladze, L., 2012. Palaeoclimatic models help to understand current distribution of Caucasian forest species. Biological Journal of the Linnean Society: 105(1), 231-248, https://doi.org/10.1111/j.1095-8312.2011.01788.x.
Tavili, A. and Jafari, M., 2009. Interrelations between plants and environmental variables, Int. J. Environ. Res: 3(2), 239-246, 10.22059/IJER.2009.51.
Toledo, M., Pena Claros, M., Bongers, F., Alarcon, A., Balcazar, J., Chuvina, J. and Poorter, L., 2012. Distribution patterns of tropical woody species in response to climatic and edaphic gradients, Journal of Ecology: 100(1), 253-263., https://doi.org/10.1111/j.1365-2745.2011.01890.x
    • تعداد مشاهده مقاله: 383
    • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 240
توسعه پایدار محیط جغرافیایی
دوره 5، شماره 9
پاییز و زمستان
بهمن 1402
صفحه 201-214
فایل ها
  • XML
  • اصل مقاله 997.16 K
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
  • RIS
  • EndNote
  • Mendeley
  • BibTeX
  • APA
  • MLA
  • HARVARD
  • CHICAGO
  • VANCOUVER
آمار
  • تعداد مشاهده مقاله: 383
  • تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 240

APA

محمدی, سیما و احمدزاده, فراهم . (1402). بررسی رابطه میان حلزون های خشکی زی و ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاک در جنگل های هیرکانی شمال ایران؛ رویکرد حفاظتی در تنوع زیستی. توسعه پایدار محیط جغرافیایی, 5(9), 201-214. doi: 10.48308/sdge.2024.234211.1178

MLA

محمدی, سیما , و احمدزاده, فراهم . "بررسی رابطه میان حلزون های خشکی زی و ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاک در جنگل های هیرکانی شمال ایران؛ رویکرد حفاظتی در تنوع زیستی", توسعه پایدار محیط جغرافیایی, 5, 9, 1402, 201-214. doi: 10.48308/sdge.2024.234211.1178

HARVARD

محمدی, سیما, احمدزاده, فراهم. (1402). 'بررسی رابطه میان حلزون های خشکی زی و ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاک در جنگل های هیرکانی شمال ایران؛ رویکرد حفاظتی در تنوع زیستی', توسعه پایدار محیط جغرافیایی, 5(9), pp. 201-214. doi: 10.48308/sdge.2024.234211.1178

CHICAGO

سیما محمدی و فراهم احمدزاده, "بررسی رابطه میان حلزون های خشکی زی و ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاک در جنگل های هیرکانی شمال ایران؛ رویکرد حفاظتی در تنوع زیستی," توسعه پایدار محیط جغرافیایی, 5 9 (1402): 201-214, doi: 10.48308/sdge.2024.234211.1178

VANCOUVER

محمدی, سیما, احمدزاده, فراهم. بررسی رابطه میان حلزون های خشکی زی و ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاک در جنگل های هیرکانی شمال ایران؛ رویکرد حفاظتی در تنوع زیستی. توسعه پایدار محیط جغرافیایی, 1402; 5(9): 201-214. doi: 10.48308/sdge.2024.234211.1178

  • صفحه اصلی
  • درباره نشریه
  • اعضای هیات تحریریه
  • ارسال مقاله
  • تماس با ما
  • نقشه سایت

اخبار و اعلانات

  • رتبه علمی نشریه توسعه پایدار محیط جغرافیایی 1401-12-02
 

اشتراک خبرنامه

برای دریافت اخبار و اطلاعیه های مهم نشریه در خبرنامه نشریه مشترک شوید.

© سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب